Nghị quyết 68: Cuộc “cách mạng” về phát triển kinh tế tư nhân, động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển đột phá của thị trường bất động sản trong chu kỳ mới

Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đưa ra nhiều định hướng và giải pháp mang tính đột phá, góp phần tái xác lập vai trò và vị thế của khu vực này trong nền kinh tế quốc dân. Với tư cách là một cấu phần quan trọng trong khối kinh tế tư nhân, lĩnh vực bất động sản sẽ được hưởng lợi đáng kể từ những thay đổi tích cực trong cách tiếp cận và thiết kế chính sách. Khi kinh tế tư nhân được khơi thông nguồn lực, bảo đảm môi trường kinh doanh bình đẳng và ổn định, doanh nghiệp bất động sản sẽ có điều kiện phát triển mạnh mẽ, góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng bền vững của thị trường bất động sản nói riêng và nền kinh tế nói chung.

Nghị quyết 68-NQ/TW xác định rõ kinh tế tư nhân là "một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia”. Cụ thể, Nghị quyết nêu rõ, sau gần 40 năm đổi mới, kinh tế tư nhân nước ta đã từng bước phát triển cả về số lượng và chất lượng, trở thành một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Khu vực kinh tế tư nhân hiện có khoảng hơn 940 nghìn doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động, đóng góp khoảng 50% GDP, hơn 30% tổng thu ngân sách nhà nước và sử dụng khoảng 82% tổng số lao động vào tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, là lực lượng quan trọng thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất lao động, gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần xóa đói, giảm nghèo, ổn định đời sống xã hội. Nhiều doanh nghiệp tư nhân đã phát triển lớn mạnh, khẳng định thương hiệu và vươn ra thị trường khu vực, thế giới.

Doanh nghiệp bất động sản là một thành phần đặc biệt quan trọng trong khối kinh tế tư nhân

Trong đó, thực tiễn cho thấy, doanh nghiệp bất động sản (BĐS) là một thành phần đặc biệt quan trọng trong khối kinh tế tư nhân, đóng vai trò dẫn dắt trong nhiều trục phát triển: từ đô thị hóa, hạ tầng, công nghiệp, thương mại đến du lịch và dịch vụ. Thông qua đầu tư vào các khu đô thị mới, khu công nghiệp, cụm du lịch nghỉ dưỡng, doanh nghiệp BĐS đã "thay da đổi thịt" cho các vùng đất và tái cấu trúc không gian kinh tế, xã hội, góp phần phân bổ lại dân cư, lao động và nguồn lực phát triển. Không chỉ trực tiếp tạo ra giá trị gia tăng, hoạt động của các doanh nghiệp BĐS tư nhân còn kéo theo nhu cầu của hơn 40 ngành, nghề liên quan như xây dựng, vật liệu, tài chính - ngân hàng, lao động và tiêu dùng. Đây là khu vực đã và đang góp phần giải quyết hàng triệu việc làm, đồng thời là đầu tàu trong đóng góp ngân sách nhà nước. Năm 2023, nhóm doanh nghiệp BĐS tư nhân là lực lượng nộp ngân sách lớn thứ 2 cả nước, với hơn 37.000 tỷ đồng. Đặc biệt, trong top 10 tập đoàn tư nhân đa ngành nộp thuế lớn nhất năm 2024, có đến 3 doanh nghiệp có lĩnh vực cốt lõi là BĐS. Thuế, phí từ giao dịch và các dự án BĐS cũng luôn là nguồn thu trọng yếu của ngân sách nhiều địa phương, đóng góp vào ngân sách Nhà nước.

Do đó, có thể khẳng định rằng, phát triển thị trường BĐS chính là một trong những động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy, thị trường BĐS đang bộc lộ nhiều tồn tại, hạn chế, không chỉ gây khó khăn cho doanh nghiệp mà còn làm suy giảm niềm tin của thị trường, tạo nguy cơ tác động tiêu cực đến sự phát triển bền vững của thị trường BĐS nói riêng và nền kinh tế nói chung.

Cụ thể, hàng loạt doanh nghiệp, trong đó có nhiều doanh nghiệp tư nhân đầu tàu, đang gặp khó khăn vì các dự án bị tạm dừng hoặc đình trệ do các nguyên nhân khách quan, như vướng mắc pháp lý, thủ tục hành chính chồng chéo, thời gian phê duyệt, giải phóng mặt bằng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chậm,... 

Thúc đẩy kinh tế tư nhân theo tinh thần Nghị quyết 68: Động lực phát triển doanh nghiệp và thị trường bất động sản trong chu kỳ mới

VARS cho rằng, Nghị quyết 68 sẽ tạo ra sự thay đổi mang tính bước ngoặt cho khối kinh tế tư nhân, đồng thời cũng mang đến cơ hội bứt phá do doanh nghiệp BĐS cũng như thị trường BĐS Việt Nam trong trung và dài hạn. Những giải pháp được đề cập trong Nghị quyết đóng vai trò quan trọng trong việc mở đường, tiếp thêm niềm tin và động lực để doanh nghiệp BĐS tư nhân phát triển, đồng thời được kỳ vọng sẽ trở thành yếu tố giúp khơi thông nguồn cung, hỗ trợ thị trường BĐS phát triển theo hướng an toàn, lành mạnh, bền vững.

Theo đó, Nghị quyết 68 không chỉ khẳng định vai trò trung tâm của kinh tế tư nhân, mà còn mở ra một hành lang cơ chế thông thoáng, minh bạch và hiệu quả để doanh nghiệp tư nhân, trong đó có các doanh nghiệp BĐS, phát triển mạnh mẽ, đóng góp sâu rộng hơn vào tiến trình hiện đại hóa quốc gia. Những định hướng mới này có thể tạo ra cú huých chính sách mạnh mẽ, góp phần tháo gỡ rào cản pháp lý và tạo niềm tin cho thị trường, đặc biệt là trong giai đoạn phục hồi và tái cấu trúc hiện nay. 

Cụ thể, Nghị quyết 68 đặt ra một số nhiệm vụ, giải pháp đáng chú ý đối với thị trường BĐS:

Thứ nhất, Nghị quyết 68 đặt ra nhiệm vụ trong năm 2025, hoàn thành việc rà soát, loại bỏ những điều kiện kinh doanh không cần thiết, quy định chồng chéo, không phù hợp, cản trở sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân; thực hiện cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính, ít nhất 30% chi phí tuân thủ pháp luật, ít nhất 30% điều kiện kinh doanh và tiếp tục cắt giảm mạnh trong những năm tiếp theo.

Thứ hai, Nghị quyết yêu cầu có cơ chế, chính sách phù hợp kiểm soát biến động giá đất, đặc biệt là giá đất sản xuất kinh doanh, phi nông nghiệp, hạn chế tối đa ảnh hưởng đến kế hoạch đầu tư, sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp. 

Mục tiêu chậm nhất trong năm 2025, hoàn thành xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai kết nối với Trung tâm dữ liệu quốc gia và các cơ sở dữ liệu có liên quan. Thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực đất đai; công khai, minh bạch và chủ động cung cấp thông tin tới doanh nghiệp; giảm thiểu thời gian giải quyết thủ tục thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; hỗ trợ tích cực trong giải phóng mặt bằng.

Nghị quyết cũng nhấn mạnh việc tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án vướng thủ tục, chậm tiến độ; đưa vào khai thác nguồn lực đất đai bị lãng phí, đất công, trụ sở cơ quan không sử dụng, đất trong các vụ việc tranh chấp kéo dài. 

Ngoài ra, Nghị quyết cũng đặt ra nhiệm vụ, giải pháp là đẩy mạnh và đa dạng hóa nguồn vốn cho kinh tế tư nhân, trong đó có các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực BĐS. Trong đó có việc đẩy mạnh phát triển tín dụng xanh; Nhà nước có cơ chế hỗ trợ lãi suất và khuyến khích các tổ chức tín dụng giảm lãi suất cho doanh nghiệp tư nhân vay để triển khai các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG).

VARS cho rằng, những điểm trên đã đi thẳng vào tháo gỡ “điểm nghẽn của điểm nghẽn”. Việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp trong Nghị quyết 68, kết hợp với chủ trương sáp nhập, tinh giản bộ máy, nếu được triển khai một cách đồng bộ, hiệu quả, sẽ tạo nên một cuộc cách mạng về cơ chế thực sự, giúp tháo gỡ nhanh hơn và rút ngắn hơn quy trình xử lý thủ tục cho các dự án phát triển, và chắc chắn sẽ giúp số lượng dự án được phê duyệt tăng lên. Đặc biệt, việc đẩy nhanh và mạnh hoàn thành xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai kết nối với Trung tâm dữ liệu quốc gia và các cơ sở dữ liệu có liên quan, hướng tới thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực đất đai sẽ là nền tảng quan trọng giúp nâng cao khả năng định giá chính xác cho tất cả các cấu phần tham gia thị trường. Khi toàn bộ thông tin về thửa đất, quy hoạch, lịch sử giao dịch và hiện trạng pháp lý được chuẩn hóa, số hóa và công khai, thị trường sẽ có cơ sở để định giá tài sản dựa trên dữ liệu thực tế. Từ đó gỡ vướng cho hàng loạt dự án quan trọng.

Trong ngắn hạn, có thể xuất hiện tình trạng chậm giải quyết hồ sơ do chờ đợi chuyển giao và tinh gọn bộ máy. Tuy nhiên, trong trung và dài hạn, khi bộ máy được vận hành ổn định, các thủ tục sẽ được rút ngắn, quy trình phê duyệt và phát triển dự án sẽ trở nên minh bạch, rõ ràng và hiệu quả hơn. Điều này đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh thị trường đang cần được “giải nén” về nguồn cung, nhất là các dự án nhà ở giá phù hợp, các dự án BĐS theo tinh thần ưu tiên của Đảng và Nhà nước. Khi nguồn cung tăng lên theo hướng đa dạng sản phẩm, phân khúc hơn, thì tình trạng lệch pha cung - cầu sẽ được cải thiện, mặt bằng giá BĐS sẽ có điều kiện điều chỉnh theo hướng phù hợp hơn. 

Đồng thời, khi bộ máy được vận hành ổn định, quá trình cấp phép, phê duyệt, giải phóng mặt bằng được rút gọn, doanh nghiệp phát triển dự án sẽ tiết kiệm được thời gian thực hiện với chi phí hành chính, chi phí tài chính và chi phí cơ hội giảm đáng kể, tạo điều kiện để các chủ đầu tư xác định giá bán theo hướng ưu đãi, phù hợp hơn với khả năng tài chính của phần đông người dân.

Khi đó, giao dịch trên thị trường sẽ diễn ra sôi động hơn. Các hiện tượng đầu cơ, tạo khan hiếm giả và thao túng giá dần bị loại bỏ, góp phần ổn định niềm tin của nhà đầu tư và người dân. Từ đó, sức hấp dẫn của thị trường sẽ được củng cố, thúc đẩy dòng vốn đầu tư quay trở lại, trở thành động lực hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và kích thích các hoạt động sản xuất – kinh doanh liên quan.